Tuổi thọ càng cao, lối sống thụ động cũng như các thói quen xấu làm cho tỉ lệ thoái hóa khớp ngày càng nhiều. Những tiến bộ của y khoa giúp chúng ta biết rõ hơn về bệnh học để từ đó đề ra nhiều biện pháp điều trị.
TS-BS Tăng Hà Nam Anh
(Trưởng khoa Chấn thương Chỉnh hình, BV. Nguyễn Tri Phương)
(Trưởng khoa Chấn thương Chỉnh hình, BV. Nguyễn Tri Phương)
Những yếu tố bị hư hại khi bị thoái hóa khớp
Thoạt đầu người ta nghĩ chỉ có sụn khớp là yếu tố bị hư hại trong thoái hóa khớp nhưng đến nay nhiều thành phần của khớp gối bị ảnh hưởng bao gồm:
- Teo cơ tứ đầu đùi làm bệnh nhân đi lại khó khăn.
- Tổn thương sụn khớp
- Tăng sinh màng bao khớp, tăng sinh mạch máu và thần kinh gây đau. Hiện tượng viêm màng bao khớp khiến bệnh nhân từ chỗ chỉ bị đau khớp gối khi đi nay trở nên bị đau nhức vào ban đêm gây mất ngủ.
- Rách sụn chêm gây tình trạng kẹt khớp khi đi lại, đôi khi làm bệnh nhân cảm thấy muốn trẹo gối khi đi lại, thậm chí có thể bị sụm té.
- Rối loạn chức năng dây chằng.
- Gai xương.
Phương pháp điều trị tổng hợp
Biện pháp điều trị không thể chỉ là đơn trị liệu mà phải phối hợp rất nhiều chuyên khoa bao gồm:
- Cộng đồng và gia đình giúp bệnh nhân có tâm lý thoải mái trong cuộc sống.
- Vật lí trị liệu giúp bệnh nhân phục hồi sức cơ, cảm giác thăng bằng của cơ thể.
- Chuyên gia tâm lí và chuyên gia dinh dưỡng giúp giảm cân vả cải thiện tinh thần.
- Bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp cho các vấn đề thuốc hay phẫu thuật.
- Chuyên gia về chỉnh hình và dụng cụ hỗ trợ đi như băng gối, giày…
- Điều quan trọng nhất trong vấn đề thoái hóa khớp là làm sao giữ cho lớp sụn khớp đừng bị hư hại quá nhanh. Một khi sụn khớp đã bị hư hại thì gần như không thể hồi phục được lại đúng bản chất sụn khớp nguyên thủy.
Sụn khớp gối thoái hóa theo thời gian. Ảnh: A.C
UC-II, một bước tiến mới trong điều trị thoái hóa khớp
Một số chế phẩm được kỳ vọng tái tạo sụn khớp glucosamine sulfate nhưng trên thực tế chúng không có chức năng này.
Sự hư hại thành phần sụn khớp là do quá trình hủy hoại diễn ra nhanh hơn quá trình sửa chữa. Sụn khớp không được cơ thể nhận biết như là thành phần của cơ thể vì nó được nuôi dưỡng bởi dịch khớp thay vì bởi máu. Một khi thành phần sụn khớp bị hư hại, quá trình viêm diễn ra dưới sự chỉ huy của tế bào T, hệ thống bảo vệ cơ thể được kích hoạt để dọn dẹp sụn khớp hư. Nếu chúng ta làm chậm lại quá trình hủy hoại này thì sẽ làm chậm được sự hư hại của sụn khớp.
Collagen tuýp 2 là thành phần có trong sụn khớp và có tác dụng bảo vệ tế bào sụn khớp. Tuy nhiên, trái với suy nghĩ của nhiều người, collagen tuýp 2 loại bị thủy phân khi được uống vào cơ thể không có tác dụng bảo vệ hay tái tạo sụn khớp vì cũng chỉ là thực phẩm bình thường.
Trái lại, collagen tuýp 2 không biến tính khi uống vào trong cơ thể sẽ giúp hệ miễn dịch nhận ra sụn khớp là thành phần của cơ thể và chúng sẽ điều hòa quá trình viêm này diễn ra chậm hơn. Như vậy khi sử dụng collagen tuýp 2 không biến tính sẽ giúp cơ thể điều chỉnh quá trình viêm xảy ra trong các khớp, làm chậm lại quá trình hư hại sụn khớp.
Vấn đề khó khăn là làm sao tinh chiết được Collagen tuýp 2 không biến tính này vì khi xử lý ở nhiệt độ cao, các collagen sẽ bị thủy phân và không có tác dụng điều hòa quá trình viêm. Tỷ lệ Collagen tuýp 2 không biến tính trong các chế phẩm sẽ quyết định xem chúng có khả năng giúp điều hòa quá trình viêm hay chỉ là thực phẩm dinh dưỡng bình thường.
Tóm lại, chương trình điều trị thoái hóa khớp cần phải điều chỉnh cho từng người riêng biệt với tất cả các biện pháp điều trị như đã kể trên và cần sự nỗ lực rất lớn của bệnh nhân và cộng đồng, đặc biệt là vai trò của gia đình trong việc động viên, giúp đỡ người bệnh.
Hiện nay, chỉ có UC-II là Collagen tuýp 2 không biến tính với bằng sáng chế đã được FDA công nhận là độc quyền và duy nhất trên toàn thế giới.
UC-II với tỷ lệ collagen tuýp 2 không biến tính cao và vì không bị thủy phân khi uống vào bằng đường tiêu hóa nên sẽ giúp điều hòa quá trình viêm hủy hoại sụn khớp, giúp làm chậm lại quá trình hư hại sụn khớp, là yếu tố cơ bản nhất trong bệnh lý thoái hóa khớp.
T.H.N.A